İsrail’in Gazze’ye yönelik günlerdir süren taarruzları, tüm dünyanın dikkatini tekrar Orta Doğu’ya çevirdi. “Yahudilerin kendini savunduğu” savıyla yapılan sivil katliamlarına ve haksız İsrail işgaline verilen yansılardan en dikkat çekeni, yeniden Musevilerin yaptığı protestolar oldu.
Siyonizm aksisi ve Filistin topraklarında barış hayal eden Museviler de var. Onlara geçmeden evvel Siyonizm’in en güçlü odağı sayılan ABD’deki Musevilerin durumuna bir bakalım.
AMERİKALI MUSEVİLERİN DÜNYAYA BAKIŞI
Pew Araştırma Merkezi, ABD ve dünyayı etkileyen toplumsal sıkıntıları inceleyen bir niyet kuruluşu. 2021 yılında yayımlanan “Yahudi Amerikalılar” raporu, ABD’de yaşayan Musevilerin dünyayı nasıl gördüğünü tahlil etmeye yardımcı oluyor.
Araştırmaya nazaran, Musevilerin çoğunluğu İsrail’i önemsiyor. Fakat İsrail hükümetinin siyasetleriyle her daim hemfikir olmadıkları da bir gerçek. Filistin probleminde ise Amerikalı Musevilerin çoğunluğunun barış yanlısı olduğu tabir ediliyor.
Raporda siyasi görüşlerine ait datalar de var. Amerikalı Musevilerin %71’i Demokrat Parti’yi, %26’sı Cumhuriyetçi Parti’yi destekliyor, %3’ü ise rastgele bir tercih belirtmiyor.
ABD’DE FİLİSTİN YANLISI YAHUDİ ŞOVLARI
Amerikalı Museviler barışın sağlanmasına yönelik isteklerini, Hamas’ın Aksa Tufanı Operasyonu’na karşı İsrail’in gösterdiği orantısız şiddet sonrasında yaptıkları protestolarla da gösterdiler.
New York, Orlando, Chicago, Philadelphia… Birçok ABD kentinde “ateşkes” davetlerinin haykırıldığı hareketler yapıldı. Lakin en dikkat çeken protestolar hiç kuşkusuz Amerikalı Musevilerin başşehir Washington’da yaptığı aksiyonlar oldu.
İlk olarak, “Eğer Artık Değilse (IfNotNow)” ve “Barış İçin Yahudi Sesi (Jewish Voice for Peace)” isimli Amerikalı Yahudi aktivistlerden oluşan platformlar harekete geçti. Toplumsal medyadan “Amerikalı Museviler artık ateşkes diyor, Filistinlilere karşı soykırımı durdurun” bildirisini paylaşıp başşehir Washington’da toplandılar. Akabinde barış ve ateşkes sloganları atarak Beyaz Saray’a yürüdüler.
Beyaz Saray’ın girişini kapatarak oturma hareketi yapmak isteyen protestocular, polis pürüzüyle karşılaştı. 16 Ekim’deki bu harekette yaklaşık 15 kişi gözaltına alındı.
Ama gözaltılar barış yanlısı Musevileri durdurmadı. Asıl ses getiren hareket de böylelikle hayata geçmiş oldu. Washington’da, ABD’nin ateşkes daveti yapmasını talep eden yüzlerce gösterici Kongre binasına girerek oturma aksiyonu yaptı.
Eğer Artık Değilse ve Barış İçin Yahudi Sesi hareketinin öncülüğündeki protestocular, “Gazze kuşatmasına son”, “Siyonizm=Faşizim”, “Amerikalı Museviler Gazze’de artık ateşkes diyor” yazılı pankartlar taşıdı.
Barış İçin Yahudi Sesi hareketi yaptığı paylaşımda, “Binlerce ABD Musevisi dışarıda protesto yaparken, ortalarında iki düzine hahamın da bulunduğu 350’den fazla kişi içeride dua ederek direniş gösteriyor” sözlerine yer verdi.
Bu aksiyon de polis müdahalesi ve gözaltı uygulamalarıyla son buldu ancak tüm dünyanın ilgisini çekmeyi başardı.
NEYİ TEMSİL EDİLYORLAR?
Eğer Artık Değilse isimli Amerikalı Yahudi hareketi, 2014 yılında kuruldu. Kuruluş gayelerini, “Eşitlik, adalet ve gelişen bir gelecek için topluluğumuzu örgütlemek” olarak anlatıyor ve bu gayeye Filistinlileri de dahil ediyor.
“Amerikan Yahudi cemaatinin, ABD hükümetiyle birlikte Filistin halkının sistematik olarak yerinden edilmesindeki rolüyle yüzleşmesinin vakti çoktan geçti” diyen hareket, Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs’te devam eden İsrail işgalinin son bulmasını istiyor.
Hareket, ateşkes baskısını sürdürmek için 25 Ekim’de yine Washington’da hareket davetinde da bulunuyor.
Barış İçin Yahudi Sesi hareketinin kuruluş hedefi da benzeri. Vizyonlarını “ABD’den Filistin’e kadar tüm insanların özgürlük, adalet, eşitlik ve onur içinde yaşadığı bir dünya” formunda özetlemek mümkün.
Siyonizm zıddı olan hareket, Filistinlilerle İsraillilerin eşit haklara sahip olması ve barış içinde yaşaması hayalini kuruyor. ABD idaresine de Siyonist yaklaşımları nedeniyle reaksiyonlu. Kongre’nin İsrail ve Filistin’deki şiddeti körüklediğine inanıyor; “ABD, İsrail’e daha fazla silah göndererek şiddeti körüklemek yerine daha fazla can kaybını önlemek, tansiyonu azaltmak için çalışmalı” bildirisini veriyor.
Hareket, Beyaz Saray ateşkes daveti yapana kadar hareketlerinin devam edeceğini söylüyor.
İSRAİL’İ DEVLET SAYMAYAN MUSEVİLER
Dış görünüşlerine dair en bariz özellikleri, giydikleri siyah kıyafetler ve saçlarının favori kısımlarını uzatmaları…
Ultra-Ortodoks Museviler ya da öbür bir deyişle Harediler yahut Tevrat Musevileri, Siyonizm aykırısı olmaları ve İsrail Devleti’nin varlığını reddetmeleriyle tanınıyor. Bunun temel nedeni ise dini inançları… Zira onlar İsrail Devleti’nin lakin Mesih dünyaya geldiğinde kurulacağına inanıyor.
Siyonizm onlara nazaran bir din değil, siyasi bir ideoloji ve Yahudilikle de hiçbir ilgisi yok. Siyonizm’e karşı oldukları üzere İsrail’in Filistin işgaline de şiddetine de karşılar.
Gazze’de tüm dünyanın gözü önünde yaşanan katliamlara da sessiz kalmadılar. İsrail zulmüne karşı Filistinlilerin yanında yer aldılar.
ABD’deki birçok kentte olduğu üzere Kongre’deki protestolara takviye verdiler.
Sosyal medya hesaplarından “İsrail hükümeti 75 yıldır Filistin topraklarını yasa dışı biçimde işgal ediyor ve topluluklarına etnik paklık uyguluyor. Şu anda Gazze, ABD’nin tam takviyesiyle soykırımla karşı karşıya ve biz Museviler olarak kabahat iştirakini reddetmek için buradayız. Soykırımı derhal sonlandırın” iletisini paylaştılar.
Siyonizm aykırısı Musevilerin öncü isimlerinden Haham Yisroel Dovid Weiss de Filistin bayrağı önünde yaptığı bir konuşma ile dayanağını gösterdi.
“Özgür bir Filistin için daima birlikte gayret etmeliyiz. Yahudilik bu işgalin büsbütün sona erdirilmesini ister” diyen Weiss, Siyonizm’in Yahudi kimliğinin bir kesimi olmadığını vurguladı.
Kaynak: TRTHaber
