Örgütten yapılan açıklamaya nazaran, Memleketler arası Af Örgütünün Kriz Müdahale Programı, İsrail ordusunun Gazze’nin ağır nüfuslu sivil bölgelerinde, beyaz fosforlu top mermileri kullandığını belgeleyen ikna edici ispatlar topladı.
Uluslararası Af Örgütünün Kriz İspat Laboratuvarı tarafından doğrulanan görüntü ve fotolar, İsrail’in 7 Ekim’den bu yana bombaladığı Gazze’de beyaz fosfor kullandığını gösteriyor.
İsrail ordusunun, Hamas’ın Aksa Tufanı Operasyonu’nu başlattığı, Gazze sonuna 1 kilometre yakınlıktaki Sderot kentine yığdığı mühimmatın fotoğrafında, M109 155 mm Howitzer’ler (obüsler) görülüyor.
Fotoğrafta ayrıyeten, ABD Savunma Bakanlığı Tanımlama Kodu’nun “beyaz fosfor asıllı mühimmat” için kullandığı D528 etiketli M825 ve M825A1 top mermileri de bulunuyor.
Sderot’ta konuşlanmış, 18-22 kilometre menzilli M109 obüsleri, Gazze Şeridi’nin kuzey yarısını İsrail ordusunun vuruş menziline koyuyor.
(Beyaz fosfor bazlı mermiler için top mermileri ayrıntısı. (Fotoğraf: Mostafa Alkharouf/Anadolu Ajansı)
Son günlerde, toplumsal medyada Gazze’nin kuzeyinin beyaz fosforlu top mermileriyle vurulduğunu gösteren görüntüler paylaşıldı.
Gazze Limanı ve yakınlarındaki otellere yapılan bu akınların farklı açılardan çekilmiş imajlarını doğrulayan Kriz Delil Laboratuvarı, ayrıyeten hücum noktasının uydu manzaralarını de paylaştı.
Videoda beyaz fosforlu mühimmatın kuvvetli patlayıcı top mermileriyle birlikte kullandığı kaydedilirken, top mermilerinin havada patlarken ağır beyaz duman çıkaran parçacıklar saldığı, bunun M825 ve M825A1 topçu mermilerinin kullanımıyla dengeli olduğu aktarıldı.
11 Ekim’de toplumsal medyada paylaşılan, fosfor kullanımını gösteren öteki bir görüntünün pozisyonu da Filistin Bankası Kulesi yakınları olarak belirlendi.
Uluslararası Af Örgütü, İsrail’in kuzeyinde ve Lübnan’da olası beyaz fosfor kullanımıyla ilgili ek delilleri inceliyor.
– BEYAZ FOSFOR NEDİR?
Uluslararası hukuka nazaran ağır sivil nüfusun bulunduğu bölgelerde kullanımı yasak olan beyaz fosforun dumanı, teneffüs edildiğinde ciğerlerde ani yaraların oluşmasına ve nefessiz kalarak boğulmaya yol açabiliyor.
Ciltte ikinci ve üçüncü derece süregelen yanıklara neden olabilen beyaz fosfor, oksijenle temas ettiği anda kolaylıkla alev alıyor, bomba olarak kullanıldığında da patlayıcı tesirinin yanı sıra yangınlara yol açıyor.
Beyaz fosfor bombası nedeniyle çıkan yangınlar geniş alanlara yayılabiliyor ve alandaki fosfor tükenene kadar bu yangınlar devam ediyor.
Solunum yoluyla, temas ya da sindirim yoluyla bedene alınan, birçok yüzeye yapışarak bulaşan beyaz fosfora maruz kalanların tedavisi unsurun bulaşıcılığı nedeniyle epey güç. Bombanın neden olduğu yaralanmaları tedavi eden bireylerin de bu yüzden kendilerini korumak için özel eğitim almaları gerekiyor.
Söz konusu hususa aşikâr aralıklarla maruz kalmanın, çene kemiğinin ileri seviyede deformasyonuna yol açarak kırılmasına neden olabildiği tabir ediliyor.
– MEMLEKETLER ARASI HUKUKTA BEYAZ FOSFOR BOMBASI
Birleşmiş Milletler (BM) Konvansiyonel Silahlar Mukavelesi (CCW) uyarınca sivil bölgelerde havadan yangın çıkarıcı silah taarruzları yasak.
Beyaz fosforun yaydığı dumanın açık alanlarda askeri birliklerin kamufle edilmesi üzere emellerle kullanılmasının önünde ise rastgele bir hukuksal mahzur bulunmuyor.
Öte yandan, beyaz fosforun kullanıldığı anda insanların üzerinde yarattığı tesir ve ziyan nedeniyle savaş kabahati kapsamında görülmesine ait tartışmalar sürüyor.
– İsrail, daha evvel de beyaz fosfor kullanmıştı
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Gazze’de savaş kuralları ihlallerinin cezasız kalmasına dair 2010’da yayımladığı raporda, İsrail’in, Aralık 2008-Ocak 2009 ortasında Gazze Şeridi’nde düzenlediği “Dökme Kurşun Operasyonu”nda da beyaz fosfor içeren mühimmat kullandığını belirtmişti.
Raporda, İsrail’in nüfusu ağır yerlerde beyaz fosfor içeren mühimmat kullanması, siyasi ve askeri önderlerin uyguladığı ve savaş kuralları ihlallerine yol açan siyasetler ortasında gösterilmişti.
– İSRAİL-FİLİSTİN ÇATIŞMASI
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, 7 Ekim sabahı İsrail’e “Aksa Tufanı” ismiyle kapsamlı taarruz başlatmıştı.
Gazze’den İsrail tarafına binlerce roket atılırken, Filistinli silahlı kümeler Gazze-İsrail hududundaki Beyt Hanun-Erez Hudut Kapısı’na baskın düzenleyerek burayı ele geçirmişti.
Silahlı kümeler daha sonra buradan İsrail içindeki yerleşim yerlerine girmiş, İsrail ordusu da onlarca savaş uçağıyla Gazze Şeridi’ne akın başlatmıştı.
Gazze’den düzenlenen taarruzlarda 1300 İsraillinin öldüğü, 3 bin 436 İsraillinin yaralandığı aktarılmıştı.
Filistin Sıhhat Bakanlığı, İsrail’in akınlarında Gazze’de 724’ü çocuk, 458’i bayan 2 bin 215 kişinin öldüğünü, 8 bin 714 kişinin yaralandığını duyurmuştu.
Batı Şeria’da da İsrail güçlerinin ve Yahudi yerleşimcilerin akınlarında 55 Filistinlinin öldüğü, yaklaşık 619 kişinin yaralandığı belirtilmişti.
İsrail’in hücumlarında ayrıyeten Gazze’de 9, Lübnan’da da 1 gazeteci ömrünü yitirmişti.
