Keşif, bir deney sırasında, bir sivrisinek kolonisinin sıtma paraziti geliştirmediğinin fark edilmesi üzerine, “şans eseri” gerçekleşti.
Araştırmacılar bu bakterinin dünyanın en eski hastalıklarından biri olan ve her yıl yaklaşık 600 bin kişiyi öldüren sıtmayla çabanın yeni araçlarından biri olabileceğini söylüyor.
Bilim insanları şu an bu bakteriyi “gerçek dünya koşullarında” kullanmanın inançlı olup olmadığı üzerine çalışıyor.
Nasıl fark edildi?
İspanya’da GSK ilaç şirketine çalışan bilim insanları, ilaç geliştirme araştırmaları sırasında bir sivrisinek kolonisinin sıtma taşımayı bıraktığını fark etti.
Araştırmayı yürüten Dr Janneth Rodrigues, “Sivrisineklerdeki enfeksiyon oranı azalmaya başladı ve sene sonuna yanlışsız sivrisinekler sıtma parazitiyle enfekte olmaz hale geldi” dedi.
Araştırma grubu 2014’teki deneyin örneklerini dondurdu ve iki yıl sonra neler olduğunu anlamak üzere bu örnekleri tekrar incelemeye başladı.
Yapılan araştırmalar, etrafta doğal olarak bulunan TC1 isimli özel bir bakteri cinsinin sivrisineklerin bağırsaklarında sıtma parazitinin gelişimini engellediğini ortaya koydu.
Dr Rodrigues, “Bu bakteri sivrisineğin bağırsaklarına yerleştiğinde, ömrü boyunca kalıyor. Ve keşfettik ki, sivrisineklerdeki bulaşı azaltan şey bu bakteriymiş” dedi.
Sıtmaya karşı ‘bir silah daha’
Araştırmalar Burkino Faso’da “Sivsirinek Küresi” ismi verilen kapalı bir alanda sürüyor. Emel, “harmane”ın gerçek dünyada kullanımının ne derece tesirli ve inançlı olduğunu anlayabilmek.
Eğer başarılı olunur ve bakteri tabanlı bu buluş bir esere dönüştürülebilirse, dünyanın en eski hastalıklarından birine karşı savaşımızda bir silahımız daha olabilir.
Her yıl yaklaşık 620 bin kişi sıtma nedeniyle hayatını kaybediyor ve bunların birçok 5 yaş altı çocuklar.
Sıtmaya karşı aşı geliştirildi lakin Afrika’da aşılanma oranları hala düşük.
BBC, TRTHaber