Hartum Üniversitesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tarık Muhammed Işık, yaptığı açıklamada, caminin tam olarak ne vakit inşa edildiği ve mimarı hakkında net bilgi bulunmadığını söyledi.
Nur, Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın Sudan’ı Osmanlı topraklarına katmasının akabinde Hartum’un imarıyla birlikte Ulu Cami’nin de 1830’larda birinci sefer inşasına başlandığını iddia ettiklerini belirtti.
Sudan’daki kısa ömürlü Mehdi Devleti (1885-1899) periyodunda başşehrin Umdurman kentine taşınmasıyla caminin de bahtına terk edildiğini lisana getiren Işık, İngiliz işgali devrinde, kapsamlı biçimde yine inşa edilen caminin 1901’de Mısır Hidivi 2. Abbas Hilmi Paşa’nın Sudan ziyaretinde açıldığını söz etti.
Nur, iç ve dış duvarlarındaki desenler ve süslemelerle dikkati çeken caminin Mısır’daki mescitlerin stiline benzediğini söyledi.
Ulu Cami yine ibadete açıldı
Cami, geçen sene başlayan onarım çalışmalarının birinci basamağı tamamlandıktan sonra bu ramazan ayına birkaç gün kala yine ibadete açıldı.
Hartum Ulu Camii, ramazan ayında namazların yanı sıra iftar, sahur ve dinlenmek için Müslümanların uğrak yerlerinden biri olmayı sürdürüyor.
Ramazan’da çok gayeli bir ibadet merkezi
Kavurucu sıcaklardan kaçan Sudanlılar, pozisyonu prestijiyle merkezi bir yerde bulunan mescitte dinleniyor, kimileri da “kaylule” ismi verilen öğlen uykusunu burada geçiriyor.
Caminin içinde ve avlusunda namazlar kılınıp dualar edilirken, halka vaaz ve nasihatte bulunuluyor, mukabelelerle hatimler indiriliyor ve hayırseverlerin ikramlarıyla avlularda iftarlar açılıyor.
Sudanlı Müslümanlar, iftar sonrası gece saatlerine kadar teravih ve sair ibadetlerle ramazanın manevi atmosferini ve ruhunu burada yaşamaya çalışıyor.
TİKA, 2016’da yenileme dayanağı sunmuştu
Türk İşbirliği ve Uyum Ajansı Başkanlığı (TİKA), 2016’da mescitte ışıklandırma, elektrik ve ses sisteminin yenilenmesi, avizeler eklenmesi konusunda takviye sağlamıştı.
Ulu Cami’nin sorumlularından es-Sadık Ebu Muhammed Ahmed, yaptığı açıklamada, ramazan ayında mescitte oruçla ilgili vaazlar verildiğini, teravih ve teheccüd namazlarının kılındığını anlattı.
Hartum Ulu Camii’nde her yıl ramazanda toplu iftarlar verildiğini söyleyen Ahmed, iftarın akabinde akşam, yatsı ve teravih namazlarına başlandığını lisana getirdi.
“Cami, ramazanda hayır teşebbüslerinin merkezlerinden biri”
Ahmed, “Bu mübarek ayda birçok hayırsever mescide gelir. Ayrıyeten çarşı halkı ve yoldan geçenler, sabahın erken saatlerinden itibaren Kur’an-ı Kerim ve tefsir halkalarına katılmak için mescitte olurlar. Hartum Ulu Camii, yardımlaşma unsurunu gerçekleştirmek, hayır ve rahmet ayı olan ramazanda hayır teşebbüslerinin merkezlerinden biri.” biçiminde konuştu.
Hartum Ulu Camii’nde fıkıh, akait, Arapça, miras ve İslam hukuku üzere çeşitli dersler verildiğini belirten Ahmed, dini dersler ve sohbet halkaları sebebiyle başşehrin yanı sıra etraf eyaletlerden de caminin ilgi gördüğünü kaydetti.