İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü uyumuyla gerçekleştirilen “Kütüphane Konuşmaları” başlıklı söyleşi, Başakşehir Emin Saraç Anadolu İmam Hatip Lisesi’ndeki Mustafa Kutlu Kütüphanesi’nde yapıldı.
Mustafa Kutlu, Türkiye Muharrirler Birliği İstanbul Şube Lideri Mahmut Bıyıklı’nın yönettiği programda, kitaplardan öte, hayatı daha çok önemsediğini söyledi.
“BENİM ÜZERE OLMAYIN, SİZ KİTAPLIK KURUN”
Evinde bir kütüphanesinin olmadığını, kitap biriktirmekten fazla okuduktan sonra dağıttığını lisana getiren usta edebiyatçı, “Bu çok iftihar edilecek bir şey değil. Sizler kitaplık kurun, kitaplarla baş başa hemhal olun. Benim üzere biraz başı dışarıda adam olmayın. Ben yazı masası olmayan, yazdıklarımı da kahvede yazan bir adamım. Hayatım da bahçelerde, kahvelerde bu türlü geçti. Buralarda yazıp, okudum.” dedi.
“HİKAYELERİMİN YOZDE 99’UNU BİR SEFERDE YAZARIM”
Birçok müellifin ilham almak için gecenin sessizliğini beklediğini fakat kendisinin tam bilakis kalabalıklar içerisinde, dışarıda yazılar yazdığını aktaran Kutlu, şunları kaydetti:
“Ben öykülerimin yüzde 99’unu bir seferde müellifim. Oturup küçük kıssaları müellif, kalkarım. Hatta kendine güvenen biri olarak da bir daha yazdığımı okumam, gönderirim. Bu yüzden de çok kusur yaptığımı biliyorum. Bir iki kez yanlışlarımı düzeltmeye çalıştım. Yanılgılarımı düzeltince baktım daha berbat bozuluyor, bırak dağınık kalsın dedim. Bu büsbütün bana has bir durum. Kimseye de tavsiye etmiyorum. Benim yazdığım kitaplar bile elimde değil, hatıra olarak hikayecilere vermişimdir.”
Usta müellif, gençken koltuğunun altından hiç kitap düşmediğini tabir ederek, “Mutlaka tenha yerlere masraf, kitaplarla baş başa kalırdım. Yatsı vakti başladığım kitabı, bitirmeden yatmıyordum. Gözüme uyku gelmiyordu. Çok kitap canlısı biriydim gençken. Hasebiyle kitaplara muhabbetim, ilgim çok var lakin saklama, biriktirme muhabbetim yok.” diye konuştu.
“YAZDIKLARIMDA TÜRKİYE GÖRÜNÜMÜ VARDIR”
Bir hikayeci olarak okura hoşça vakit geçirtecek hikayeler yazmak yerine, memleket sıkıntılarını düşünerek yapıtlarını kaleme aldığını vurgulayan Kutlu, şu bilgileri verdi:
“Memleket sıkıntılarında, vatandaşla birlikte onların çektikleri zahmetlere katlanıyorum, onlara katılıyor, onlarla seviniyorum. Türkiye’de, 1940’lı yıllardan bugüne Türk toplumunu en çok etkileyen hadise iç göçtür, köylerin boşalması, kentlerin oluşmasıdır. Bu iç göç Türkiye’deki sosyolojiyi, psikolojiyi, siyaseti her şeyi etkilemiştir. Hasebiyle benim pozisyon, başından itibaren Türkiye’deki toplumsal değişim. Türkiye, nereden nereye gidiyor? Bunu anlamaya ve anlatmaya çalıştım.”
Mustafa Kutlu, okuru metne dahil etmek maksadıyla yazdığı öykülerin sonunu yarım bıraktığını lisana getirerek, “Son kitabım ‘Sevincini Bulmak’ın sonunda bu durumu da güzelce açık ettim. Yazdığım en entelektüel kitap budur. Kahramanı, edebiyat fakültesinde Ahmet Hamdi Tanpınar okutan bir doçent hanım. Alışılmış onun ailesi, arkadaşları falan var. Finali biraz post çağdaş. Yani sonunda okuyucu diyor ki, ‘Bu işin sonu nereye varacak?’. Müellif da diyor ki ‘Sana ne? Nereye varacaksa varacak’. Kahraman da diyor ki ‘Beni rahat bırakın kardeşim’. Bu türlü değişik bir son koydum.” sözlerini kullandı.
“ASLINDA RESSAM OLMAK İSTİYORDUM”
İlkokul yıllarından itibaren fotoğraf yaptığının altını çizen Kutlu, kitaplarının kapaklarını da kendisinin resmettiğini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Ben aslında ressam olmak istiyordum. O yıllarda futbol da oynuyordum. O kadar tutkuyla bağlıydım ki. Liseyi bitirince Erzincan’dan İstanbul’a geldim, hoş sanatlar akademisinin imtihanına girmek için. 1963, 1964 yılı, biz o vakitler Anadolu’da büyümüş, gözü açılmamış kuş. Girdim ki orada alafranga bir hayat var. Diğer türlü bir ortam, ‘Ben burada yapamam’ dedim. Hasebiyle vazgeçtim, imtihana girmedim. Sonra da genel imtihandan Erzurum’da edebiyat fakültesine girdim. Fotoğraf beni terk etmedi ama fotoğraf, eğitim görmeden, akademiye girmeden kendi başına götürülebilecek bir şey değil. Fotoğrafla anlatamadığım hissiyatımı yazıya döktüm. Böylelikle yazıya geçmiş oldum. Hastalığım sırasında meskenden çıkamadım. 4 sene, fotoğraf bana bir saçak altı oldu. Yaptığım fotoğrafları de herkese dağıtırım. Onu da biriktirmiyorum. Amatör olarak dostları için fotoğraf yapan birisiyim yani.”
Usta edebiyatçı, sinemaya da meraklı olduğunu ve yazdıklarında sinematografik bir anlatımın yer aldığının altını çizerek, Yücel Çakmaklı, Metin Erksan, Halit Refiğ üzere birçok usta direktörle de çalışma fırsatı bulduğunu kelamlarına ekledi. AA